Είναι δυνατόν ο ήλιος να μπορεί να καλύψει τα χρέη του 90% των δήμων της χώρας; Όσο και αν μια τέτοια θέση μπορεί να φαντάζει υπερβολική η αλήθεια των αριθμών αποστομωτικά αποδεικνύει πως είναι δυνατόν. Η επένδυση σε φωτοβολταϊκά συστήματα για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τους δήμους της χώρας με δανειστές – μέτοχους τους κατοίκους του δήμου μπορεί να δώσει μια ανέλπιστη λύση. Ας μην προτρέξει ο οποιοσδήποτε ειδικός να ισχυριστεί πως τέτοιες επενδύσεις χρειάζονται δάνεια που οι δήμοι λόγω των χρεών τους δεν μπορούν να λάβουν από τις τράπεζες. Δεν χρειάζεται κανένα δάνειο.
Το μόνο που χρειάζεται είναι οι κάτοικοι κάθε δήμου να χρηματοδοτήσουν, με έντοκη επιστροφή χρημάτων, τις επενδύσεις αυτές. Ας δούμε το σκεπτικό που οδηγεί σε μια τέτοια λύση, μέσω ενός παραδείγματος για το Δήμο Περάματος του οποίου ο υπογράφων είναι δημότης.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο www.enet.gr ο εν λόγω δήμος, με πληθυσμό 26.000 κατοίκων περίπου, έχει μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις προς τράπεζες και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ύψους περίπου 16.000.000 ευρώ, δηλαδή χρέος 615 ευρώ ανά μονάδα πληθυσμού. Προκειμένου να χαραχθεί μια πορεία διεξόδου σε ένα τόσο δυσθεώρητο ύψος χρέους για ένα σχετικά μέσο πληθυσμιακά δήμο, το πρώτο βήμα που απαιτείται είναι η συμφωνία των τοπικών δημοτικών παρατάξεων για ένα κοινό πρόγραμμα δράσης το οποίο ως καρδιά του θα έχει την εκτέλεση ενός επενδυτικού προγράμματος 10 ετών όπου κάθε κάτοικος θα πρέπει να δανειοδοτεί τον δήμο με ένα ποσό της τάξης των 9,3 ευρώ/μήνα, χρήματα που θα καλύψουν αποκλειστικά την ανάπτυξη φωτοβολταϊκών συστημάτων. Θα πρέπει να επισημανθεί ιδιαίτερα το γεγονός, ότι το πρόγραμμα δεν πρέπει να στηρίζεται σε έκτακτα χαράτσια ή σε έκτακτους δημοτικούς φόρους επιβάρυνσης των κατοίκων.
Αυτή η πρακτική θα οδηγήσει σε μη συμμετοχή και χωρίς δεύτερη σκέψη σε αντίδραση αφού μοιραία θα συνδεθεί με άλλη μία αφαίμαξη χρηματικών ποσών (από τις τόσες των τελευταίων δύο ετών) που πιθανά να πάνε χαμένα ως μέρος αποπληρωμής τόκων χρεών που δεν έχουν καμία άλλη χρησιμότητα για το κοινωνικό σύνολο. Αυτό το πρόγραμμα πρέπει να στηρίζεται στον ξεκάθαρο δανεισμό των κατοίκων προς το δήμο, μέσω του οποίου θα χρηματοδοτηθεί ένα πολύτιμο για την οικονομία της τοπικής κοινότητας έργο, και το οποίο σε βάθος χρόνου θα επιστρέψει εντόκως όλο το ποσό που δόθηκε ως δάνειο.
—Ας παρατεθεί λοιπόν η αλήθεια των αριθμών.
Λαμβάνεται ως υπόθεση ότι κάθε εγκατεστημένο KW ισχύος φωτοβολταϊκού συστήματος κοστίζει (αδειοδότηση, αγορά, τοποθέτηση και διασύνδεση του φωτοβολταϊκού συστήματος με το δίκτυο ρεύματος της ΔΕΗ) 3500 ευρώ (ποσό που συνεχώς βαίνει μειούμενο τα τελευταία χρόνια λόγω της ραγδαίας τεχνολογικής προόδου του κλάδου παραγωγής φωτοβολταϊκών πάνελ). Επίσης τίθεται ως δεύτερη υπόθεση ότι το σύνολο των κατοίκων θα λαμβάνει το 50% των απολαβών από την πώληση του ηλεκτρικού ρεύματος προς τη ΔΕΗ και το υπόλοιπο 50% θα πηγαίνει ως έσοδο στα ταμεία του δήμου.
Αν κάθε χρόνο και για 10 συνεχόμενα χρόνια, ο δήμος Περάματος εγκαθιστά φωτοβολταϊκά ισχύος 600KW [1], σε περιοχή με μέση ηλιοφάνεια 3,5 ώρες/ημέρα και με χρόνο ζωής του κάθε συστήματος 25 χρόνια, σε βάθος 35 χρόνων , το ηλεκτρικό ρεύμα που θα έχει παραχθεί, θα αποφέρει για το Δήμο περίπου 38.500.000 ευρώ [2] και για κάθε κάτοικο περίπου 1480 ευρώ. Προσοχή! έχοντας επενδύσει 1120 ευρώ κάθε κάτοικος, εν τέλει θα λάβει 1480 ευρώ. Μπορεί φυσικά να μην αποτελεί το συγκεκριμένο ποσό τη λύση των οικονομικών του αδιεξόδων, ή μια επένδυση υπερυψηλής απόδοσης , αλλά για πρώτη φορά στα χρονικά θα έχει λάβει εντόκως χρήματα από μία κοινή δράση η οποία θα βοηθήσει τον δήμο όπου ζει να λύσει το πρόβλημα χρέους του.
Τα 38.500.000 ευρώ των απολαβών του δήμου, αντιστοιχούν χοντρικά στο ποσό αποπληρωμής δανείου16.000.000 ευρώ, με διάρκεια αποπληρωμής 35 έτη και επιτόκιο 5,9% , περίπου ίσο με αυτό δηλαδή που προσφέρει το Ταμείο Παρακαταθηκών και δανείων. Με άλλα λόγια αν σήμερα ο δήμος Περάματος, λάβει ένα δάνειο 16.000.000 ευρώ προκειμένου να αποπληρώσει τον παλαιό δανεισμό του και ταυτόχρονα ξεκινήσει ένα τέτοιο πρόγραμμα ανάπτυξης φωτοβολταϊκών συστημάτων με εκχώρηση των απολαβών του από τη ΔΕΗ για 35 έτη στο ΤΠκΔ τότε ο Δήμος μηδενίζει το χρέος του. Και αυτό το έχει καταφέρει έχοντας διασφαλίσει ότι κάθε κάτοικος θα πάρει τα χρήματά του πίσω έντοκα!
Λαμβάνοντας υπόψη ότι το 90% των δήμων της χώρας χρωστά (μακροπρόθεσμα) λιγότερα από 400 ευρώ/κάτοικο, ένας τέτοιος προγραμματισμός μπορεί να λάβει χώρα με επένδυση ανά κάτοικο λιγότερο από 5,85 ευρώ/μήνα για 10 χρόνια. Κάπου εδώ βέβαια θα μπορούσαν να ακουστούν οι «άλλες» απόψεις και τα ερωτήματα. Μπορεί να γίνει στους δήμους της χώρας τέτοιος δεκαετής προγραμματισμός; Είναι δυνατόν οι δημοτικές παρατάξεις να συμφωνήσουν σε μια τέτοια μακροχρόνια δράση τη στιγμή που δεν μπορούν να συμφωνήσουν σε αυτονόητα θέματα καθημερινότητας; Μπορεί να αναπτυχθεί σύστημα που θα διασφαλίσει ότι οι κάτοικοι θα πάρουν πίσω τα χρήματα που θα δανείσουν το δήμο; Έχει κάθε δήμος της χώρας τόσο διαθέσιμη έκταση προκειμένου να αναπτυχθούν τα φωτοβολταϊκά πάρκα; Είναι τα νούμερα που προαναφέρθηκαν ακριβή και ανεπτυγμένα με κάθε λεπτομέρεια; Όσον αφορά στη λεπτομέρεια των αριθμών, σίγουρα μέσα στις λίγες γραμμές αυτού του άρθρου δεν μπορεί κανείς να αναπτύξει μια πλήρη τεχνικο-οικονομική πρόταση, αλλά μπορεί σίγουρα να δώσει μια διαφορετική οπτική βασιζόμενος σε κάποιες υποθέσεις που έχουν σημαντικό βαθμό βεβαιότητας. Όσον αφορά στα υπόλοιπα ερωτήματα δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αποτελέσουν το αξεπέραστο εμπόδιο υλοποίησης ενός τέτοιου εγχειρήματος. Να καθυστερήσουν την υλοποίησή του; Μπορεί ναι. Να δημιουργήσουν τις συνθήκες προβληματισμού για να τεθούν καλύτερες βάσεις οργάνωσής του ; Σίγουρα ναι. Όμως δε γίνεται με κανένα τρόπο να αποτελέσουν άλλοθι, προκειμένου οι πνιγμένοι στα χρέη δήμοι της χώρας να μην τολμήσουν την έμπνευση ενός καλύτερου οικονομικά οράματος προς όφελος των κατοίκων τους, που μπορεί να αποφέρει μια τέτοια δράση. Άλλωστε, ποτέ οι λεπτομέρειες υλοποίησης ενός οράματος δεν είναι τόσο δυνατές όσο το ίδιο το όραμα.
Στον αντίποδα λοιπόν ενός κράτους που ζητάει κάθε λίγο και λιγάκι ένα νέο φόρο από τους κατοίκους αυτής της χώρας για ελλείμματα που δεν δημιούργησαν οι ίδιοι, καλό θα ήταν για μια φορά κάποιος (οι δήμοι εν προκειμένω) να τους ζητήσει χρήματα που πράγματι θα πιάσουν τόπο και θα τα πάρουν πίσω με το παραπάνω. Αυτά μπορούν κάλλιστα να είναι τα αποτελέσματα μιας σοβαρής πράσινης ανάπτυξης που όλο την ακούμε αλλά ποτέ δεν τη βλέπουμε και μια κόντρα εξέλιξη σε όσους ενώ δεν έχουν τη γνώση, έχουν το θράσος να λένε πως προστασία του περιβάλλοντος και ανάπτυξη δεν μπορούν να συμβαδίζουν.
[1] Για την ανάπτυξη φωτοβολταϊκού συστήματος 600 ΚW, είναι αναγκαίος δημοτικός χώρος 6 στρεμμάτων. Συνεπώς όλο το πρόγραμμα χρειάζεται δημοτική έκταση 60 στρεμμάτων.
[2] Λαμβάνεται ως υπόθεση ότι η τιμή, σύμφωνα με το Ν.3851(ΦΕΚ 85Α/2010), που αγοράζει η ΔΕΗ το παραγόμενο ηλεκτρικό ρεύμα ανέρχεται σε 320 ευρώ/MWh.
Λευτέρης Χαλαράκης
Δρ. Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ.
Πηγή:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου