Rammed Earth

Building the Old-Fashioned Way

One of the world's oldest building techniques, rammed earth has quickly gained favor with the advent of greener lifestyles and economy. The technique consists of compacting a mixture of clay and sand (sometimes with the addition of a stabilizer) within wooden forms to create the walls of a structure. The process has been used on longstanding structures like the Great Wall of China. Once cured, rammed earth walls are nearly as strong as solid rock.

Rammed earth provides great sound reduction and has adequate thermal mass, much like that of concrete. Subsequently, rammed earth is most often used in arid or semi-arid climates where temperatures do not dip too low. Nowadays, most rammed earth homes are built on concrete foundations, especially in wet climates, where water could cause erosion of the walls. However, rammed earth has been used everywhere, from the wet climates of England to the most arid regions of Africa, so it is a viable building material. Also, insulation can be added for those looking to employ the technique in colder climates.

Where is Rammed Earth Used?

In the US, regulations can be restrictive of rammed earth dwellings. Texas, New Mexico, Arizona and Colorado are the most building code-friendly states, so the material is commonly used in these four. California has a fair share of rammed earth buildings, but permitting is more difficult. With the evolution toward green living, there are attempts to write the material into ASTM standards, which would allow for more widespread use. 

Material Specifics

Rammed earth usually consists of a thick wall  of at least 12", much like that of a cob house.  The mixture, usually about 30% clay and 70% sand, is then added and compacted to half of its original height.The process is repeated until the wall is of desired height. Modern methods of mechanical compaction are favored, but human-driven methods do still work. You can use concrete as a stabilizer if you wish, but concrete manufacturing typically accounts for 10% of man-made carbon emissions, which dampens its green audience.Lime is a great alternative for stabilization.

http://www.greenhomeimprovement.com/materials/rammed-earth

Cusano Environmental Education Center at the John Heinz National Wildlife Refuge (Cusano Center at Tinicum)

Photo credit: Barry Halkin

Overview

Location: Philadelphia, PA

Building type(s): Assembly, Interpretive Center, Retail, Park

New construction

18,000 ft2 (1,670 m2)

Project scope: multiple buildings

Urban setting

Completed January 2001

Two buildings were constructed by January 2001. A third building, for administrative offices, will be constructed in the future.

The Cusano Environmental Education Center (CEEC) is located at the John Heinz National Wildlife Refuge at Tinicum in Philadelphia. The project consists of two buildings—a classroom building and an exhibit building—linked by a boardwalk. A third building, for administrative offices, will be constructed in the future. The CEEC's three main goals are: preserving and restoring Tinicum marsh, promoting environmental education, and providing visitors with an opportunity to study wildlife in its natural habitat.

Environmental Aspects

The mission of the CEEC is to demonstrate, within an urban setting, the importance of the natural world to human quality of life and to inspire visitors to become responsible stewards of the environment. In support of this mission, the designs for the site, building, and exhibits have been closely integrated to uphold the principles of sustainable design.

The key sustainable design attributes of the CEEC plan focus on energy, construction materials, and water use. In addition, the educational and interpretive goals of the CEEC were given high priority in the building design.

Owner & Occupancy

Owned and occupied by U.S. Fish and Wildlife Service, Federal government

Typically occupied by 10 people, 40 hours per person per week; and 700 visitors per week, 2 hours per visitor per week

Building Programs

Indoor Spaces: 

Restrooms, Other, Retail general, Greenhouse, Classroom

Outdoor Spaces: 

Wildlife habitat, Interpretive landscape

http://eere.buildinggreen.com/overview.cfm?projectID=33

Η Μάχη του Λαμπτήρα...

Η παραδοσιακή λάμπα - η ταπεινή σφαίρα από γυαλί, νήματα και συζευκτήρες με μεταλλική βάση – αποδεικνύεται ένα ισχυρό συναισθηματικό σύμβολο για τον Αμερικανό καταναλωτή, με συνέπεια, η κατάργησή της, να προκαλεί την ανησυχία, αλλά και πολιτική δυσαρέσκεια επειδή στην ιστορία ενεπλάκη η κυβέρνηση!

Να σημειωθεί ότι ο νόμος για τη σταδιακή κατάργηση των παραδοσιακών λαμπτήρων πυρακτώσεως προωθήθηκε και ψηφίστηκε από το Κογκρέσο το 2007, ως μια απλή, σχεδόν ανώδυνη, προσπάθεια περιορισμού της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, ορίζοντας ως έτος έναρξης του μέτρου το 2012, με στόχο την κατά 25% εξοικονόμηση ενέργειας. Με το νόμο εκείνο οι κατασκευαστές λαμπτήρων, ουσιαστικά υποχρεώνονταν να στραφούν στην εφεύρεση περισσότερο οικονομικών, ταυτόχρονα και αποδοτικών λαμπτήρων, έτσι ώστε ο πλανήτης να γλιτώσει και από εκατομμύρια τόνους εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κάθε χρόνο. 

Ο νομοθέτης, όμως, αλλιώς τα υπολόγιζε, κι αλλιώς τα είδε να έρχονται τα πράγματα. Την περασμένη Παρασκευή, η Βουλή στην Ουάσιγκτον ψήφισε υπέρ μιας καθυστέρησης ως τον προσεχή Οκτώβριο εφαρμογής του μέτρου, η Γερουσία εμφανίζεται διατεθειμένη να συμφωνήσει, ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι 

έχουν ορκιστεί να πιέσουν για πλήρη κατάργησή του.Αδιαφορώντας πως το μέτρο έχει εφαρμοστεί στην Ευρώπη, στην Αυστραλία, στην Βραζιλία και στην Κίνα, ενώ μια σειρά άλλα κράτη προετοιμάζονται, υποχρεώνοντας την βιομηχανία να στραφεί σε πλέον αποδοτικά προϊόντα, τα οποία ήδη βρίσκονται στα ράφια των περισσότερων καταστημάτων.

Το γεγονός αφήνει παγερά αδιάφορους τους Αμερικανούς, όπως ισχυρίζεται ο Γερουσιαστής από το Τέξας Michael C. Burgess, ο οποίος έγινε δέκτης παρατηρήσεων ψηφοφόρων του στυλ: “Καλά, γιατί θα πρέπει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση να περιορίσει την ελευθερία μου για το τι είδος του φωτός που μπορώ να χρησιμοποιήσω;”.

Οι θιασώτες του παραδοσιακού λαμπτήρα επικαλούνται ότι οι νέοι λαμπτήρες είναι πιο ακριβοί. Ωστόσο, στελέχη της βιομηχανίας, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και περιβαλλοντικές οργανώσεις, υπογραμμίζουν ότι κατά κανόνα διαρκούν περισσότερο και, άρα, εξοικονομούνται χρήματα από τον μειωμένο λογαριασμό ρεύματος. 

Περισσότερα στην ιστοσελίδα:
http://www.nytimes.com/2011/12/17/business/energy-environment/100-watt-bulb-on-its-way-out-despite-bill.html?_r=1&ref=energy-environment

Ανοιχτός διαγωνισμός για την ανέγερση του «Πρότυπου Βιοκλιματικού Νηπιαγωγείου στην Ακαδημία Πλάτωνος»

Δημόσιο, διεθνή, ανοιχτό διαγωνισμό για την ανέγερση του «Πρότυπου Βιοκλιματικού Νηπιαγωγείου στην Ακαδημία Πλάτωνος» προκήρυξε το υπουργείο Παιδείας. Το έργο περιλαμβάνει και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου στην περιοχή της Ακαδημίας Πλάτωνος του Δήμου Αθηναίων. Στις νέες υποδομές θα στεγαστεί το 130ο Νηπιαγωγείο Αθηνών, το οποίο φιλοξενείται προσωρινά σε χώρους του 60ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών. 
Για την κατασκευή του νηπιαγωγείου θα αξιοποιηθούν μελέτες και πορίσματα διεθνών προτύπων που αναφέρονται σε καινοτόμα περιβάλλοντα μάθησης και οδηγούν σε πιο ευέλικτους χώρους με αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Το έργο θα ενταχθεί για χρηματοδότηση από το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (Ε.Σ.Π.Α.) στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (Π.Ε.Π.) Αττικής. 
Οι προτάσεις πρέπει να έχουν κατά το δυνατόν πιλοτικό χαρακτήρα, ως προς τη δυνατότητα χρήσης της ιδέας/αρχής του σχεδιασμού, για καινοτόμο περιβάλλον μάθησης, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να στοχεύουν στη δημιουργία κτηρίου πρότυπου βιοκλιματικού σχεδιασμού. 
Το νέο νηπιαγωγείο εντάσσεται στις γενικότερες δράσεις για την αισθητική και περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής και στόχο έχει την πολιτιστική, περιβαλλοντική και κοινωνική ευαισθητοποίηση των παιδιών. 
Η προκήρυξη και τα τεύχη που τη συνοδεύουν είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Υπουργείου: 
www.minedu.gov.gr

atelier tekuto: earth-bricks

'earth-bricks' by atelier tekuto, chiba, japan
image © toshihiro sobajima


japanese architecture practice atelier tekuto has recently completed 'earth-bricks', a residential structure
located in chiba, japan. the curved exterior wall is formed from 2,600 earth bricks comprised of a dense mixture
of soil and magnesium oxide, an element which can be easily sourced from 'magnesite mineral', commonly
found in oceans and land. originally used for the mortar joints of the pyramids and great wall of china, this structure
aspires to reintroduce masonry construction sourced from local soil as a viable option for developing countries.



extended roof eave with exposed beams
image © toshihiro sobajima


the stacked rectangular bricks are slightly angled to produce the undulating and faintly segmented perimeter enclosure. a deep
roof overhang extends to screen a ribbon clerestory window formed with glass blocks of similar proportions to the custom
soil-based units. at night, the dwelling softly glows through the translucent glazing of the fenestrations. upon entering the central
living space and kitchen, attention is directed to the exposed structure of the vaulted ceilings. rafters radiate downward from
the main ridge element, which is reminiscent of a spine. the curved stairway attached to the exterior wall leads inhabitants
to an open bedroom loft with views of the great room below. the bathroom and storage room are concealed within a partition
behind the food preparation area and underneath the wooden steps.



(left) entrance facade
(right) front door
images © toshihiro sobajima



(left) earth brick detail
(right) upward view from great room
images © toshihiro sobajima



view of entrance and great room from kitchen
image © toshihiro sobajima



kitchen
image © toshihiro sobajima



great room
image © toshihiro sobajima



(left) corridor to bathroom
(right) space under stairway
images © toshihiro sobajima



bathroom
image © toshihiro sobajima



(left) bathroom
(right) view of ceiling from the loft
image © toshihiro sobajima



(left) stairs leading to the loft
(right) top of stairs from the loft
images © toshihiro sobajima



clerestory windows under roof eave
image © toshihiro sobajima



light emanates through translucent glass windows
image © toshihiro sobajima



illuminated at night
image © toshihiro sobajima



masonry wall under construction
image courtesy atelier tekuto





site plan
image courtesy atelier tekuto



floor plan / level 0
image courtesy atelier tekuto



floor plan / level 1
image courtesy atelier tekuto



section
image courtesy atelier tekuto



elevation
image courtesy atelier tekuto



elevation
image courtesy atelier tekuto



elevation
image courtesy atelier tekuto



elevation



block formation diagram



process to make the earth block mixture
image courtesy atelier tekuto



wall section
image courtesy atelier tekuto


project info:


site area: 184.62㎡
building area: 47.84㎡
total floor area: 41.39㎡
structure: masonry – earth block
architecture design: yasuhiro yamashita+masahiko takada+azusa ishii+ryo takagi/atelier tekuto
structural design: jun sato+yuko mihara/jun sato structural engineer
mechanical design: kazuhiro endo/eos plus
lighting design: sueko kanaya/visual technologies
experiment supervision: matsumura, fujita lab./university of tokyo, koshiishi lab./waseda university
construction: atelier tekuto, yoshiro goda/ogawa kyoritsu construction
photographer: toshihiro sobajima

Source:

http://www.designboom.com/weblog/cat/9/view/16833/atelier-tekuto-earth-block-project.html

Building with earth: to build or not to build?

Έχετε ποτέ σκεφτεί να χτίσετε ή να αποκτήσετε ένα σπίτι φτιαγμένο από χώμα? Οι απορίες σας πιθανόν να επικεντρώνονται στο αν... "είναι κατάλληλο για το κλίμα της περιοχής μου;", "μπορώ να το κάνω μόνος μου;", "πως θα το καταφέρω;", "ποιες μέθοδοι χρησιμοποιούνται;"....όπως και "πόσο θα κοστίσει;" κλπ.


Πριν την αναζήτηση πληροφοριών, θα πρέπει κανείς να αναλογιστεί μερικά ζητήματα..


Νομοθεσία
Ο όρος "adobe" που χρησιμοποιείται συνήθως για τα κτήρια από αργιλώδες χώμα, ορίζεται στους ισχύοντες Διεθνείς Οικοδομικούς Κανονισμούς, που χρησιμοποιούνται και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μεμονωμένες πολιτείες, όπως το New Mexico, η Arizona και η California, προσαρμόζουν τους κανονισμούς αυτούς, ώστε να συμβαδίζουν με τις τοπικές τεχνικές κατασκευής. Τα πεπιεσμένα τούβλα (Compressed Earth Block CEB) και το καλουπωτό χτίσιμο (rammed earth) περιλαμβάνονται γενικά σε αυτούς τους κανονισμούς που διαφοροποιούνται ανά περιοχή και πόλη. Η μέθοδος adobe παλαιότερα απουσίαζε, αλλά το νέο ενδιαφέρον γύρω από τα "πράσινα" κτήρια, γραφειοκράτες και νομοθέτες τείνουν να το φέρουν στο προσκήνιο και γίνεται προσπάθεια να ενταχθεί και αυτή στην ισχύουσα νομοθεσία (ASTM Standards).


Συνεπώς, ναι, μπορούμε να χτίζουμε στην Αμερική, νομικά μιλώντας. Σε περιοχές χωρίς κανονισμούς υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία, αλλά θα πρέπει και πάλι το χτίσιμο να ακολουθεί μια αναγνωρισμένη μέθοδο. Εάν η αρμόδια υπηρεσία μιας περιοχής δεν έχει πείρα στις γήινες κατασκευές, ίσως να απαιτείται μελέτη θεωρημένη από αρχιτέκτονα μηχανικό ή διπλωματούχο μηχανικό.


Σε αρκετές περιοχές, κυρίως Νοτιοδυτικά στις Ηνωμένες πολιτείες, οι εγκεκριμένοι κώδικες επιτρέπουν το χτίσιμο σύμφωνα με τα πρότυπα, χωρίς σφραγίδα μηχανικού. Αυτό ισχύει στην Arizona, στο New Mexico, ορισμένες περιοχές της Utah και το Colorado. 


ΚΛΙΜΑ
Η δόμηση με χώμα συνηθίζεται κυρίως στα Νοτιοδυτικά των Η.Π.Α., όπου ο συνδυασμός τοπικών αμερικανικών και ισπανικών επιρροών κάνει διαχρονική αυτή την αρχαία, αλλά ταυτόχρονα και σύγχρονη τέχνη του χτισίματος...διότι περισσότερο για τέχνη πρόκειται, παρά για τεχνική.
Εντούτοις, υπάρχει ιστορικό παρελθόν σχετικά με την δόμηση με χώμα και στα ανατολικά των Η.Π.Α., που χρονολογείται από στην  προ-Επαναστατική περίοδο.
Η μέθοδος rammed earth έχει εφαρμοστεί και σε πιο υγρά κλίματα, όπως αυτά της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας, μέχρι την εποχή των ρωμαϊκών κατακτήσεων. Οι Ευρωπαίοι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν στις αποικίες της Αμερικής έχτιζαν με χώμα, χρησιμοποιώντας τις γνώσεις του τόπου τους, ειδικότερα πριν την διάδοση των πριονιστηρίων. Τέτοιες κατασκευές διασώζονται σήμερα στη Νέα Υόρκη, την Pennsylvania και τη Νότια Carolina.
   Οι περισσότεροι από εμάς φανταζόμαστε τις κατασκευές από χώμα σε ξηρά, ερημικά τοπία. Στις Η.Π.Α. συναντάμε συχνά χωμάτινες κατασκευές σε υγρά, τροπικά κλίματα, όπως το Μεξικό ή τα νησιά Honduras, που δέχονται πάνω από 2.540 χιλ. βροχής το χρόνο. Σήμερα, τεχνικές σταθεροποίησης αποτρέπουν την υγρασία από το να επηρεάσει τους χωμάτινους τοίχους. Όσοι χτίζουν σε πιο υγρά κλίματα συχνά επιλέγουν τη μέθοδο rammed earth ή τα πεπιεσμένα τούβλα, που απαιτούν λιγότερο χρόνο για να σταθεροποιηθούν.
Οι κατασκευές adobe, σε συνδυασμό με καλό παθητικό ηλιακό σχεδιασμό του κτηρίου, αποτελούν κατάλληλες και αποτελεσματικές λύσεις για εξοικονόμηση ενέργειας σε κρύες περιοχές με χειμερινό κλίμα. Η χρήση των μεγάλης μάζας τοίχων, η μόνωση και ένα ικανοποιητικά μεγάλο ηλιακό διάφραγμα, μπορούν να ελαττώσουν την κατανάλωση ενέργειας τον Ιανουάριο μέχρι και 60%, ίσως και παραπάνω, ανάλογα με την περιοχή και τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν. Επιπλέον οι τοίχοι μεγάλης μάζας ελαττώνουν το κόστος ψύξης σε περιοχές με θερμό κλίμα. Οι τοίχοι από χώμα μας επιτρέπουν την αγορά μικρότερων μονάδων για θέρμανση/κλιματισμό, ενώ οι συσκευές αυτές αρκεί να λειτουργούν για λιγότερο διάστημα σε σχέση με μια συμβατική κατασκευή, ελαττώνοντας κατά πολύ το κόστος, ειδικά αν αναλογιστούμε το μεγάλο κόστος της ενέργειας σήμερα. Το απόφθεγμα "δροσερό το καλοκαίρι και ζεστό το χειμώνα" έχει βάση σε πραγματική εφαρμογή όσον αφορά τις χωμάτινες κατασκευές.




ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΓΝΩΣΗ
Τις γνώσεις και την δεξιότητα δεν τα αποκτά κανείς σε μια μέρα. Θα πρέπει κανείς να διαβάσει, να επισκεπτεί και να δει ιδίοις όμασι, να εξασκηθεί, να σχεδιάσει, να μιλήσει για τις κατασκευές αυτές. Όση περισσότερη εμπειρία αποκτά κανείς, τόσο πιο έτοιμος θα είναι για να κατασκευάσει κάτι τέτοιο. 
Τί θα πρέπει περίπου να γνωρίζει κανείς? Κάποια βασικά θέματα είναι τα εξής:


-εξοπλισμός εργοταξίου
- αναγνωρίζοντας και προετοιμάζοντας το χώμα, σταθεροποίηση μίγματος
-θεμελίωση και προετοιμασία δαπέδου ισογείου
- επιλογή είδους τοιχοποιίας
- κατασκευή και τοποθέτηση κουφωμάτων
- ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις
- συνδεσμολογία δοκαριών και συστημάτων στεγών


Θα χρειαστεί να αποφασίσετε για:
- δάπεδα (πλακάκια τύπου Saltillo - terrakotta, πλακόστρωση με πέτρα, χωμάτινα δάπεδα)
- επιχρίσματα τοίχων (εκτεθειμένη οροφή με ξύλινα δοκάρια και καλάμια, σοβατισμένη οροφή, σταυροθόλια, πάνελς εμπορίου, κλπ),
και πολλές άλλες επιλογές..


Όλες αυτές οι αποφάσεις οδηγούν σε μια σειρά από κατασκευαστικά σκίτσα. Το κάνεις μόνος (DIY), τα αναθέτεις σε κάποιον έμπειρο ή προσλαμβάνεις έναν επαγγελματία αρχιτέκτονα?


Όταν ξεκινήσει η κατασκευή, ξέρουμε πόσο θα διαρκέσει μέχρι να ολοκληρωθεί?


Ένας εργολάβος κατασκευών adobe στο Albuquerque (Νέο Μεξικό) ή στην Τουσόν (Αριζόνα), μπορεί να ολοκληρώσει μια μέτρια adobe κατασκευή "με το κλειδί στο χέρι" σε 4 μήνες, χτίζοντας ένα σπίτι την άνοιξη, ένα άλλο το φθινόπωρο, ή 2 σε ένα χρόνο. Ο μέσος ιδιοκτήτης-χτίστης, δουλεύοντας με λιγότερα εργαλεία, μικρότερη ομάδα εργατών και λιγότερη εμπειρία, θα είναι τυχερός αν το ολοκληρώσει σε ένα χρόνο.
Τέλος, αναρωτιέται κανείς: "πόσο κοστίζει?"


ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΚΟΣΤΟΣ
Το adobe και το rammed earth είναι υλικά που τα φτιάχνεις μόνος σου (DIY), στα οποία διορθώνεται το λάθος του αρχάριου, και τα οποία είναι 100% φιλικά προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Υπάρχουν οι κανόνες, συνεπώς πρέπει να χτίζουμε σύμφωνα με τα πρότυπα. Και φυσικά έχουμε και τις ανάλογες απαιτήσεις για την ποιότητα ζωής που προσφέρουν.
Οι περισσότεροι που επιθυμούν ένα όμορφο σπίτι από adobe ή rammed earth έχουν υπερ-καλλιτεχνικές απαιτήσεις και ανησυχίες. Δηλαδή, τους αρέσουν τα μεταλλικά ανάγλυφα, στολισμένα μεταλλικά σκεύη από την Guadalajara, τα καστανοκόκκινα Saltillo πλακίδια στα δάπεδα, ή τα ρουστίκ ταβάνια με τις εμφανείς κατασκευές. Μην παραλείποντας φυσικά τα υψηλής τεχνολογίας κουφώματα εξοικονόμησης ενέργειας, οι σκαλιστές πόρτες από το Mexico ή οι μορφοποιημένες με το χέρι εσοχές στους τοίχους και οι χτιστοί πάγκοι.
 Εάν οι απαιτήσεις σας είναι υψηλές, ετοιμαστείτε να πληρώσετε και περισσότερα. Εάν μπορείτε να είστε ικανοποιημένοι με ένα μικρό και οικονομικό σπίτι από adobe, απέριττο και χωρίς υπερβολές, το κόστος ελαττώνεται σημαντικά.Συνήθως οι ιδιοκτήτες που κατασκευάζουν μόνοι τέτοιου είδους σπίτια ελαττώνουν το κόστος περίπου κατά 50%.


Το κόστος για ένα σπίτι που κατασκευάστηκε από τον ιδιοκτήτη του ξεκινά από $55/sq.ft., κάνοντας επανάχρηση υλικών, ακολουθώντας απλό σχεδιασμό, με μερικές μόνο ειδικές λεπτομέρειες..
Όσο προσθέτουμε διαφορετικά στοιχεία, ένας πιο ρεαλιστικός αριθμός είναι περίπου $85/sq.ft.
Οι κατασκευαστές ξεκινούν από τα $85/sq.ft. Όσο κάποιος προσθέτει επιπλέον παροχές και ευκολίες, οι τιμές εκτοξεύονται από τα $90 εώς τα $150/sq.ft. Το κόστος μπορεί να ακόμη μεγαλύτερο σε περιοχές όπως η Santa Barbara, το Scottsdale ή το Santa Fe. 


Συνεπώς θα πρέπει να αποφασίσετε σε αυτά περίπου τα πλαίσια, ανάλογα με τις ικανότητές σας, την διαθεσιμότητα εργατικών χεριών


 Πηγή:
http://www.adobebuilder.com

Μέθοδοι B.R.E.E.A.M. & L.E.E.D. Περιβαλλοντική πιστοποίηση κτιρίων

Η ανάγκη για μέτρηση του βαθμού βιωσιμότητας ενός κτιρίου έχει οδηγήσει στη δημιουργία μεθόδων αξιολόγησης, οι οποίες έχουν αναπτυχτεί και είναι σε λειτουργία σε πολλές χώρες παγκοσμίως. Οι μέθοδοι αυτές προσφέρουν βαθμολόγηση και στις περισσότερες περιπτώσεις πιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων μιας κατασκευής. Η πιο αναγνωρισμένη και καθιερωμένη μέθοδος περιβαλλοντικής πιστοποίησης κτιρίων στη Μεγάλη Βρετανία είναι πλέον διεθνώς διαθέσιμη. Η μέθοδος B.R.E.E.A.M. (Building Research Establishment Environmental Assessment Method) δημιουργήθηκε το 1990 σε συνεργασία με άλλους φορείς, από το B.R.E. (Building Research Establishment), το μεγαλύτερο οργανισμό έρευνας που ειδικεύεται στο κτιριακό περιβάλλον στη χώρα. Εδώ και 18 χρόνια το πρόγραμμα πιστοποίησης καλύπτει την εγχώρια ανάγκη για ολοκληρωμένη αξιολόγηση του βαθμού περιβαλλοντικής βιωσιμότητας κτιρίων, αλλά και εγγυάται την αναγνώριση παραδειγμάτων άρτιου περιβαλλοντικού σχεδιασμού στον κτιριακό τομέα. Η διεθνής έκδοση της μεθόδου, το B.R.E.E.A.M. International, παρουσιάστηκε το 2008 και φιλοδοξεί να καλύψει παραπλήσιες ανάγκες για αναγνώριση και συγκριτική μέτρηση της βιωσιμότητας κτιρίων σε όσες χώρες της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής δεν διαθέτουν εθνικά προγράμματα πιστοποίησης. Το πρώτο κτίριο στο διεθνή χώρο που πιστοποιήθηκε με τη μέθοδο B.R.E.E.A.M. είναι το κτίριο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στο Λουξεμβούργο. Ένα βασικό γνώρισμα της έκδοσης B.R.E.E.A.M. International είναι ότι αναγνωρίζει τη διαφοροποίηση των κριτήριων αξιολόγησης για κάθε χώρα, παρέχοντας μηχανισμό προσαρμογής των κριτηρίων βαθμολόγησης στα επιμέρους σχεδιαστικά και γεωγραφικά δεδομένα της. Η αξιολόγηση ενός κτιρίου γίνεται μέσα από ένα συγκεκριμένο αριθμό κριτηρίων περιβαλλοντικής επίδοσης που αφορούν όχι μόνο στον ενεργειακό σχεδιασμό, αλλά στο ευρύ φάσμα περιβαλλοντικών επιπτώσεων μιας κατασκευής. Αυτές παρουσιάζονται τόσο στο σχεδιαστικό και λειτουργικό στάδιο (π.χ. η κατανάλωση νερού, η χρήση υλικών, η ατμοσφαιρική ρύπανση, η επίδραση στο οικοσύστημα της περιοχής, ο βαθμός άνεσης των χρηστών), όσο και στο στάδιο αποπεράτωσης (π.χ. η διαχείριση εργοταξίου). Η μεθοδολογία στηρίζεται σε ποιοτικά αλλά και σε ποσοτικά κριτήρια (ποσοστό επίδοσης %) που είναι χωρισμένα σε ενότητες, για την κάθε μία από τις οποίες υπάρχει ένας προκαθορισμένος βαθμός βαρύτητας. Υπάρχουν κάποια βασικά προαπαιτούμενα κριτήρια, αλλά κατά κύριο λόγο το B.R.E.E.A.M. αποτελεί μια ευέλικτη μεθοδολογία αξιολόγησης που στοχεύει στην επιβράβευση των κτιρίων που ξεπερνούν τα συμβατικά σημεία αναφοράς. Η τελική βαθμολόγηση συνοδεύεται με την παροχή πιστοποιητικού που αναγράφει τη σχετική βαθμίδα επίδοσης. Μια άλλη μέθοδος περιβαλλοντικής αξιολόγησης κτιρίων, που σταδιακά αναγνωρίζεται διεθνώς, είναι το L.E.E.D. (Leadership in Energy and Environmental Design), που δημιουργήθηκε από το U.S.G.B.C. (United States Green Building Council). Η μεθοδολογία είναι σε πολλά σημεία παρεμφερής με την αντίστοιχη του B.R.E.E.A.M., αν και τα κριτήρια αξιολόγησης διαφέρουν. Το L.E.E.D. προσφέρεται διεθνώς, αν και προς το παρόν η χρήση του παραμένει κυρίως ως μέσου βαθμολόγησης δημόσιων κτιρίων στις Η.Π.Α. Μια βασική διαφορά του L.E.E.D. από το B.R.E.E.A.M. είναι ότι τα κριτήρια βαθμολόγησης είναι πάγια και δεν διαφοροποιούνται ανά χώρα. Και οι δύο μέθοδοι διεκπεραιώνονται από ειδικά εκπαιδευμένους ανεξάρτητους βαθμολογητές, οι οποίοι είναι πιστοποιημένοι από τους δυο οργανισμούς. Ο ρόλος τους είναι η συνεργασία με τις σχεδιαστικές και κατασκευαστικές ομάδες και η συγκέντρωση των απαραίτητων δικαιολογητικών και στοιχείων για την τεκμηρίωση της επίδοσης στα επιμέρους κριτήρια βαθμολόγησης. Για να εκδοθεί το πιστοποιητικό, οι βαθμολογητές παραδίδουν το σύνολο των τεκμηρίων στους οργανισμούς πιστοποίησης και, αφού δοθεί η έγκριση, εκδίδεται το πιστοποιητικό για το κτίριο. Τα δύο παραπάνω παραδείγματα μεθόδων αξιολόγησης οφείλουν την επιτυχία τους στην ανάγκη, αλλά και στη δύναμη της ίδιας της αγοράς ακινήτων, φυσικά με την υποστήριξη του κράτους, που από την πρώτη στιγμή υιοθέτησε τις μεθόδους ως εργαλεία σχεδιασμού και έθεσε στόχους επίδοσης αρχικά για δημόσια κτίρια. Στον ιδιωτικό τομέα η ζήτηση έρχεται κατά κύριο λόγο από αναπτυξιακούς παράγοντες, που θεωρούν τη βιώσιμη δόμηση ως ένα αποδοτικό μέσο υπεροχής αλλά και ως ένα εργαλείο για θετική διαφήμιση προς υποψήφιους αγοραστές ή επενδυτές. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια η πιστοποίηση B.R.E.E.A.M. αποτελεί προϋπόθεση για έκδοση πολεοδομικής άδειας σε πολλά αστικά κέντρα της Μ. Βρετανίας. Στη χώρα μας αντίστοιχη μέθοδος δεν υπάρχει, αλλά είναι βέβαιο ότι η ανάγκη για αποτίμηση της κτιριακής βιωσιμότητας θα έρχεται στο προσκήνιο όλο και περισσότερο, καθώς η ενημέρωση επάνω σε πράσινα θέματα και οι πιέσεις από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα για θέματα περιβάλλοντος θα επεκτείνονται. Το βασικό ερώτημα είναι αν στο μέλλον θα υπάρξουν εγχώριες προσπάθειες δημιουργίας μεθόδων αξιολόγησης, αν θα υιοθετηθούν οι ήδη υπάρχουσες ή αν θα θεσμοθετηθεί μια κοινή πανευρωπαϊκή μέθοδος πιστοποίησης της βιωσιμότητας των κτιρίων.

Πηγή: http://ktirio.gr/default.aspx?catid=149&newid=759

Ιστοσελίδα του Inited States Green Building Council: http://www.usgbc.org